YARGITAY CEZA GENEL KURULU’NUN ZORUNLU MÜDAFİ VE VEKALET ÜCRETİNE İLİŞKİN EMSAL KARARI

Ceza yargılamasında zorunlu müdafilik, adil yargılanma hakkının ayrılmaz bir parçasıdır. Sanığın kendisini temsil edecek bir avukat seçemediği veya alt sınırı beş yıldan fazla hapis cezası gerektiren bir suçtan yargılandığı durumlarda, baro tarafından müdafi görevlendirilmesi zorunludur.

Bu noktada önemli bir hukuki tartışma uzun yıllar devam etmişti:
“Zorunlu müdafi ile temsil edilen ve beraat eden sanık lehine maktu vekâlet ücretine hükmedilir mi?”

Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun E.2025/10-67, K.2025/184 sayılı kararı bu tartışmayı sonlandırmış ve uygulamayı netleştirmiştir.

1. Kararın Özeti

Dava konusu olayda sanık, CMK m.150/3 uyarınca zorunlu müdafi ile temsil edilmiş ve yargılama sonunda beraat etmiştir. Ancak mahkeme, sanık lehine Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne (AAÜT) göre maktu vekâlet ücretine hükmetmemiştir.

Sanık müdafiinin temyizi üzerine dosya Ceza Genel Kurulu’na taşınmış; Kurul oy çokluğuyla şu sonucu açıkça ortaya koymuştur:

Beraat eden ve zorunlu müdafi ile temsil edilen sanık lehine, Hazine aleyhine AAÜT kapsamındaki maktu vekâlet ücretine hükmedilmelidir.
CMK tarifesi kapsamında ödenen tutar varsa, bu ücret mahsuba tabidir.

2. Hukuki Dayanaklar

CMK m. 150 – Zorunlu müdafilik

Ağır suçlarda müdafi görevlendirilmesi zorunludur.

5320 Sayılı Kanun m. 13 – CMK Ücret Tarifesi

Zorunlu müdafiye yapılan ödemeler AAÜT’ten ayrı belirlenir; yargılama gideridir.

AAÜT m. 14/4 – Beraatte vekâlet ücreti

“Beraat eden ve vekil veya müdafi ile temsil edilen sanık lehine maktu avukatlık ücretine hükmedilir.”
Bu hüküm zorunlu müdafiyi de kapsar.

3. Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun Gerekçesi

Kurulun değerlendirmesinde dikkat çeken hususlar:

• Zorunlu müdafinin rolü seçilmiş müdafiden farklı değildir.

Aynı savunma fonksiyonunu yerine getirdiği için beraatte ücret bakımından ayrım yapılamaz.

• Savunmanın etkin ve bağımsız olması kamu yararıdır.

Müdafinin emeği, mesleki onuru ve zamanının karşılığı korunmalıdır.

• AAÜT maktu ücreti uygulanır; CMK ücreti mahsup edilir.

Hazine, aradaki farkı öder. Bu, hem kamu bütçesi hem de avukatlık mesleği açısından dengeli bir çözümdür.

4. Kararın Uygulamaya Etkisi

Bu içtihat artık net bir uygulama standardı oluşturmuştur:

✔ Beraat halinde zorunlu müdafi lehine AAÜT maktu ücreti zorunludur.
✔ Mahkemelerin “CMK ücreti zaten ödendi” gerekçesi geçersizdir.
✔ Vekâlet ücreti Hazine üzerinde bırakılır.
✔ Avukat emeği güvence altına alınmış olur.

Bu yönüyle karar, savunmanın güçlendirilmesi adına önemli bir mihenk taşıdır.

5. Avukatlar İçin Ne Anlama Geliyor?

• Zorunlu müdafi olarak görev yapan avukatlar AAÜT ücreti talep etme hakkına sahiptir.

• Mahkeme hükmetmezse istinaf/temyiz yolu açıktır.

• Mesleki emeğin değeri yargı mekanizması içinde korunmaktadır.

6. Sonuç

Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun bu kararı, zorunlu müdafilik sistemini güçlendiren, savunma hakkını koruyan ve uygulamada uzun süredir yaşanan belirsizlikleri ortadan kaldıran emsal bir içtihattır.

Savunmanın kurucu unsur olduğu hukuk devletlerinde, avukatlık emeğinin karşılığını bulması hem bireyin adil yargılanma hakkı hem de mesleğin saygınlığı açısından büyük önem taşımaktadır.

KARARIN LİNKİ : file:///C:/Users/besir/Downloads/2025-67_Esas-AAUUT.pdf

Bu içerik BT Legal Partners tarafından hazırlanmış olup Av. Beşir Ekinci editörlüğünde yayımlanmıştır.